قرار دادن آباژور در خانه، علاوه بر جنبه تزیینی، بر حس و حال عمومی اتاق نیز تأثیر می گذارد، یعنی محیط زندگی شما را گرم و آرامش بخش می سازد، شکل، جنس و رنگ حباب های آباژور شدت نور و محل تابش آن را تعیین می کند. انتخاب نوع نورتاب دقیقا به محل قرار گرفتن آن و نوع مصرف شما بر می گردد.
حالت ظاهری آباژورها متفاوت است. حباب هایی که در انتها عریض تر هستند بیشتر نور را به سمت پایین می تابانند، در حالی که آباژورهای استوانه ای نور را به حالت برابر به بالا و پایین تقسیم می کنند و به طبع فضای میانی را بدون نور و تاریک باقی می گذارند. پایه ها نیز شکل های معمولی یا فانتزی دارند که بلند یا کوتاه اند و ممکن است سرامیکی، سفالی، شیشه ای، چرمی، فلزی یا از جنس چینی باشند. پایه های دایره ای بیشتر از جنس شیشه یا چینی هستند. پایه های شمعی نیز به شکل استوانه های باریک هستند که سر آنها لامپ شمعی می خورد.
نوعی آباژور سنتی و باشکوه که با داشتن انتهایی عریض بیشترین نور را به سمت پایین می تاباند. کلاهک این مدل اغلب ارتفاعی بلند دارد و بر روی پایه دایره ای یا شمعی بسیار زیباست. انواع کوچک دیواری آن سایه روشنی مطلوب روی دیوار خلق می کند.
این مدل از نوع قبلی چشمگیرتر و باوقارتر است. کلاهک سر آباژور، انتهایی عریض تر وارتفاعی کوتاه تر دارد و بر فراز پایه های بلند شمعی بسیار جلوه می کند.
آباژورهای قیفی نمونه های مشابه با طرح کلاسیک اند، اما بالا و پایین سایبان در مدل قیفی ازنظر محیط دایره ها تفاوت محسوس تری دارد. در واقع، محیط دایره بالایی کلاهک خیلی کمتر از محیط دایره پایینی است. به طور معمول، کالاهک قیفی ارتفاعی خیلی بلند دارد و نور را به سوی سقف و زمین می تاباند، اما همچنان نور کافی برای مطالعه را تولید می کند.
شکل دایره ای و بلند دارد که بالا و پایین سایبان آن همواره به یک اندازه است، ولی گاهی ممکن است استوانه سر نورتاب باریک و کشیده باشد و طرحی فانتزی را رقم بزند. این آباژور بسیار باشکوه است و به خصوص با پایه های بلند جلوهای مدرن و امروزی می یابد. مدل های لوستری با آویز استوانه ای نیز ظاهری زیبا و همه پسند دارند.
این حالت از نورتاب ها، بلوکی عریض از نور را در بالا و زیر کلاهک ایجاد می کنند. گاهی انتهای سایبان آباژور پهن تر است و حالتی همانند شیروانی خانه های روستایی را در ذهن تداعی می کند. در پاره ای از نمونه های مدرن، سر آباژور شکل مکعب مستطیل دارد و جزء طرح های فانتزی به شمار می رود.مدل مربعی گزینه ای مناسب برای هر چه بیشتر نمایان ساختن گوشه های اتاق ها با کنار تختخواب است .
معمولا این مدل نورتاب ها دارای حباب شیشه ای هستند و پایه ای متصل شده به سطح دیگر دارند. این مدل نور شایسته ای برای مکان های پر رفت و آمد فراهم می آورد. نمونه هایی که انتهای آنها رنگ شده یا مات گشته اند، کارآیی لوستر را دارند و طرحی جدید را ارائه می کنند.
چگونگی تاثیر رنگ و نور بر یکدیگر
نوع موادی که سایبان یا کلاهک آباژور با آن ساخته می شود، بر روی رنگ و نوع نور پخش شده تأثیر مستقیم می گذارد و افزون بر آن، طرح های متنوع می توانند حس سنتی یا امروزی را القا کنند.
سری آباژور از جنس های مختلفی ساخته می شود، از جمله:
این نوع شامل موادی مثل نی راتان، بوریا، کنف، چوب های نازک و علف های دریایی می شود که نور نرم و لطیفی را از خود می تاباند. نمونه های جدیدتر آن با پایه های چوبی و چرمی اغلب جلوه ای زیباتر را به وجود می آورد. گردگیری این نوع حصیرها نیز راحت است
جنسی با عمر کوتاه و بهایی اندک که نوری لطیف و ملایم پخش می کند. حالت دایره ای آن بسیار زیباست و اشکال گوناگونی می توان به آن داد. گرد و خاک آن را می توانید با پارچهای خشک پاک کنید
جنسی سخت جان که شکل خود را همواره حفظ می کند و با اغلب دکورها هماهنگ می شود. شدت نورپراکنی آن به رنگ پارچه کرباس بستگی دارد. این نوع، باید به صورت معمولی و دائم گردگیری شود
کتان و ابریشم دو ماده پر مصرف در ساخت آباژور هستند و کیفیت رنگ آنها نیز به غلظت رنگ پارچه بستگی دارد. گردگیری مرتب کلاهک های پارچه ای بر عمرشان می افزاید.
ویژگی حباب های شیشه ای این است که بازتاب نور را شدیدتر می کنند. شیشه های رنگین بر اساس رنگشان حس خاصی به محیط می دهند، اما برای نوردهی فضای منزل مناسب نیستند. شیشه کردو غبار را به راحتی عیان می سازد، پس باید به صورت مداوم و منظم شیشه ها را شست.
استیل، نقره و کروم جلا داده شده، فلزاتی عالی برای نورپردازی هستند، چون نور را بر سطح خود بازتاب می دهند. طلا و مس نیز در طرح های سنتی جلوهای تأثیرگذار دارند. تمیز کردن فلز راحت است، ولی کلاهک به دلیل جذب حرارت داغ می شود، بنابراین نباید در دسترس کودکان باشد
به عنوان یک قاعده کلی باید دانست که رنگ های زرد، قهوه ای، شکلاتی و بژ، نور گرم و ملایمی پخش می کنند، در حالی که رنگ های آبی و سبز نور سردتری را بازتاب می دهند. به یاد داشته باشید که پارچه یا به طور کلی هر جنسی که سایبان آباژور با آن ساخته شده باشد، اثر مستقیمی بر روی نور خواهد داشت.
رنگ سفید نوری روشن و واضح به وجود می آورد. شیشه های مشجر یا مات می توانند اثری مشابه ولی درخشان پدید آورند. رنگ کرم و خردلى القاکننده حسی گرم است. شما می توانید با انتخاب رنگمایه هایی نزدیک به زرد، فضایی گرم تر و صمیمی تر ایجاد کنید.
• رنگ های سرد ملایم مثل آبی کم مایه و سبز کم رنگ یا نقره ای، حسی خنثی یا سرد را منتقل می کنند وبرای محیط های خانوادگی زیاد مناسب نیستند.
• رنگ های گرم و قوی مثل سرخ، طلایی و خردلی، حسی صمیمی و هیجان آور در فضا ایجاد می کنند و در محیط منزل کاربرد مناسبی می یابند.
• رنگ های تیره، مانند مشکی، سورمه ای و قهوه ای سوخته، رنگی چشمگیر به سمت بالا و پایین اتاق می پراکنند و بهتر است با پایه ای تیره و براق همراه شوند.
روش های زیادی برای نصب پایه های سقفی وجود دارد بیشتر پایه های سقفی از حباب های شفاف باب های منحنی با طرح نوین یا حباب هایی با اشکال هندسی ساخته می شوند که اغلب به سقف متصل و یا از آن آویزان می شوند.
می توان از یک یا چند منبع نوری برای ایجاد نورپردازی کلی در یک اتاق استفاده کرد این منابع نوری اغلب در نقاط پر رفت و آمد مانند راهروها، آشپزخانه ها و سرویس بهداشتی منازل به کار گرفته می شوند به ویژه اگر سقف کوتاه باشد.
1- آویز های تکی
2-لوسترهای چند شاخه
3- حباب های تخت یا برجسته سقفی
4-چراغهای نورافکنی
5-چراغ های رشته ای
آویز ها از سقف یا بخش بالای دیوار آویزان می شوند و می توان بر طبق نوع نصب از آن ها برای نورپردازی کلی یا نور دهی تکمیلی استفاده کرد. می توان برای تولید نوری پخش و یکسان حباب را با مواد نیمه شفاف پوشاند تا شعاع های نور در تمام اتاق پخش شود و یا با ایجاد شکل روی حباب مثلاً به وسیله نقاشی یا ویترای نور را به مسیر خواست هدایت کرد نورپردازی تکی ایجاد کرد.
همچنین می‌توان آویزهای کوچک را در نقاط مختلف سقف آویزان کرد و یا حتی چند آویز کوچک را در یک نقطه جمع کرد تا هم نور بیشتری ایجاد شود و همین ویژگی تزئینی یا بصری بهتری به دست آید در این روش یا همه آویز ها یک شکل اند و یا آویز هایی با رنگ ها و شکل های متنوع به کار برده می شود.
لوستر ها هم از از نوع آویزند منتها اغلب چند شاخه هستند که حباب ها و یا لامپ های شمعی و معمولی به این شاخه ها متصل شده اند. لوستر ها که تزیینات بسیار متنوعی در ساخت آن ها به کار می روند نمایشی ترین نوع نوپردازی سقفی را ارائه می دهند و کیفیت نور لوستر بسته به میزان نور و قدرت نور حباب ها و نوع ساخت پایه تعداد شاخه ها و شکل حباب های لوستر که بسیار متنوع است و وجود یا عدم وجود دیمر متفاوت است.
برای تهیه لوستر ابتدا باید به چیدمان منزل و اندازه لوستر مورد نیاز در هر فضا توجه نمایید. چنانچه فضای مورد نیازتان وسیع باشد لازم است لوستر چند شاخه و بزرگ تهیه کنید تا نور کافی را به دست آورید؛ اما در اتاق های کوچک می توانید لوستری نصب کنید که ساده باشد. از سویی نوع لامپی که به لوستر متصل می شود نیز بسیار مهم است و باید به آن توجه کرد.
مسلما این که لامپ ها رو به بالا باشند یا رو به پایین قرار گیرند در انتخاب شما تاثیر گذار خواهد بود اگر بخواهیم نور زیادی در فضای اتاقتان داشته باشید بهتر است از لوستری استفاده کنید که لامپ های آن رو به پایین باشد با این همه ممکن است از لامپ های هالوژنی برای نورپردازی موضعی بهره بگیرید و لوستر در اتاق شما فقط جنبه تزیینی داشته باشد در این صورت لوستری ظریف یا چند لامپ شمعی کفایت خواهد کرد.
لوسترهای کریستال یا برنزی با شیوه چیدمان کلاسیک همخوانی دارند و در اتاق هایی که با مبلمان سنتی آراسته شده اند به خوبی می توان از آنها استفاده کرد لوستر های برنجین یا طلایی که اصطلاحاً آب طلا داده شده‌اند نمای باشکوه دارند و به لوازم اتاق جلوهای چند برابر می دهند به همین دلیل در اتاق های پذیرایی کاربرد می یابد.
لوستر های پارچه ای حصیری و بلورین به شکل گوی برای اتاق های خواب مناسب اند و اگر رنگ های گوناگون داشته باشند نور رنگین را در اتاق پخش کرده محیطی شاعرانه به وجود می آورند به طور کلی باید گفت لوسترها نور عمومی اتاق را فراهم می آورند و فضا را بدون کنتراست و یک دست جلوه می دهد که در نتیجه همه لوازم و اثاثیه اتاق بی روح و خشک به نظر می‌رسد.
این در حالی است که آباژورها ایجاد تضاد و سایه روشن در نور فضا را از یکنواختی و کسالت خارج می‌کنند به همین دلیل ترکیب کردن این دو نوع نور یعنی نور عمومی لوستر نور تزیینی آباژور در کنار هم و در یک اتاق توصیه میشود . چراغ های داخل سقفی کوچک ترین نوع در این دسته هستند که اغلب بر روی ارسال نور به یک نقطه خاص بر روی آرک ها یا سقف نصب می شوند. این نوع چراغ ها را می توان کاملا درون سقف، کاملا بیرون سقف یا به صورت نیمه داخل نصب کرد و برای هر سه نوع نورپردازی از آنها استفاده کرد.
چراغ های سقفی همچنین برای اتاق هایی باسقف های کوتاه که نور آویز ها برای آنها مناسب نیست به کار می روند. چراغ های نورافکنی هم مثل چراغ های سقفی بسیار کوچک در انواع و اشکال بسیار متنوع در دسترسند، البته انواع گوناگون چراغ های نورافکنی قابلیت تنظیم بالایی دارند و بیشتر برای تمرکز یا تاکید بر نقاط خاص در فضا استفاده میشود.
این چراغ ها را می توان روی دیوار سقف کف ستون ها به صورت پشت سر هم یا تک تک و با مفصل هایی که امکان تنظیم را به وجود می آورند استفاده کرد.
نورافکن ها بهترین گزینه برای نورپردازی تاکیدی
نورافکن ها بهترین گزینه موجود برای نورپردازی تاکیدی هستند زیرا حباب و پایه آن ها به گونه ای طراحی شده اند که یک مجموعه نور متمرکز ایجاد می کنند و می توان هر یک از آنها را کج کرد چرخاند و یا با هر زاویه که مورد نیاز است تنظیم کرد همچنین می توان با کار گذاشتن چراغ های نورافکن به صورتی که منابع نوری متداخل را پدید آورند از آن ها برای نورپردازی کلی فضاهای بزرگ استفاده کرد این روش نوری پخش به وجود می‌آید که از نور یکسانی که دیگر پایه ها مانند آویز ها به وجود می آورند زیباتر است .